SI Dilemma: De juiste (en verkeerde) vragen over duurzaam beleggen en rendement

Als het gaat om duurzaam beleggen en rendement genereren, doen veel mensen net of beleggers voor het een of het ander moeten kiezen. Ik krijg van klanten en vrienden vaak de vraag of het echt mogelijk is om beide te doen. Het was ook de eerste vraag die werd gesteld toen ik onlangs een presentatie gaf over duurzaam beleggen op de Nyenrode Business Universiteit, hier in Nederland. De vraag wordt al tientallen jaren gesteld, maar de laatste tijd neemt de aandacht ervoor toe. Dat komt doordat duurzaam beleggen volwassen wordt en politieke krachten in sommige landen, met name de Verenigde Staten (VS), de aandacht verleggen naar de veronderstelde tegenstelling tussen duurzaam beleggen en het realiseren van rendement. Bovendien maakt de recente underperformance van hernieuwbare energie en andere aandelen die verband houden met duurzame ontwikkeling de bezorgdheid nog groter.

De vraag of je performance wilt of duurzaam wilt beleggen is de verkeerde vraag – en creëert een vals dilemma. Een performance in lijn met de verwachtingen van de klant is een eerste vereiste voor elk beleggingsproduct. Je kunt beter vragen stellen over de criteria voor risicogecorrigeerd rendement en de manier waarop het risicobudget van de klant kan worden gebruikt om duurzaamheidsvoorkeuren te integreren.

Een eenzijdige focus op financieel rendement gaat voorbij aan het feit dat veel beleggers ook het risico willen verminderen en de positieve impact willen vergroten.

Ten eerste moeten we de financiële impact van duurzaamheidskwesties beoordelen. Factoren op het gebied van milieu, maatschappij en governance (ESG) kunnen risico's en kansen met zich meebrengen voor de bedrijven en landen waarin we beleggen. Het is onze fiduciaire plicht om deze aspecten te begrijpen en te onderzoeken als onderdeel van het beleggingsproces. Ten tweede willen beleggers hun portefeuilles steeds meer afstemmen op positieve impact. Hier is geen sprake van een dilemma, maar meer van een optimalisatie-uitdaging: wat is de beoogde performance van een belegger, hoeveel risico wil die nemen, en hoeveel duurzaamheid moeten we integreren?

ESG-integratie is een integraal onderdeel van onze beleggingsbenadering – we kunnen het niet uitschakelen. We integreren ESG-factoren omdat we daardoor beter geïnformeerde beleggingsbeslissingen kunnen nemen. Dit is een duidelijke beleggingsovertuiging met financiële materialiteit als drijfveer.

ESG-factoren kunnen fungeren als een ‘vroegtijdig waarschuwingssysteem’ voor risico's die nog niet tot uiting komen in de waarde van beleggingen. Klimaat- en transitierisico's kunnen het toekomstige rendement van bedrijven negatief beïnvloeden en leiden tot gestrande activa. Het meewegen van financieel materiële ESG-factoren leidt tot completere beoordelingen en waarderingen, waardoor we ook beleggingskansen in een vroeger stadium signaleren.

Ondersteund door gespecialiseerde onderzoeksanalisten op het gebied van duurzaam beleggen integreren de portefeuillemanagers van Robeco ESG-overwegingen in hun portefeuilleanalyse en besluitvormingsproces.

Er is echter geen one size fits all. Soms zijn ESG-kwesties doorslaggevend voor beleggingsbeslissingen, maar soms zijn ze ook irrelevant. Zo signaleert de ESG-analyse bij credits in ongeveer 25% van de gevallen verborgen bedrijfsrisico's die van invloed zijn op beleggingsbeslissingen. Bij aandelen is de invloed echter een stuk groter, want daar wordt meer dan 50% van de gevallen beïnvloed door ESG-kwesties. Deze resultaten zijn logisch, gezien het langetermijnkarakter van ESG-analyses en de onbepaalde tijdshorizon voor waardeaandelen. Credits daarentegen hebben meestal een kortere horizon.

ESG-integratie is ingebed in elke fase van ons beleggingsproces – van het creëren van een universum, tot het selecteren van individuele aandelen – en dus is het niet eenvoudig om het exacte effect ervan op het rendement vast te stellen en te beoordelen. Toch heeft een recente attributie-analyse van de ESG-integratie in de Robeco Sustainable Global Stars-strategie aangetoond dat ESG-factoren een positieve bijdrage hebben geleverd aan de beleggingsperformance over de langere termijn. Meer specifiek ontdekten we dat ESG-factoren maar liefst 23%, of ongeveer 90 basispunten, verklaarden van de geannualiseerde outperformance van 384 basispunten van de strategie in de jaren 2017 tot en met 2023. ¹

Bovendien blijkt uit intern kwantitatief onderzoek dat bepaalde aspecten van duurzaamheid, zoals het beheer van menselijk kapitaal en efficiënt gebruik van hulpbronnen, de kwaliteitsfactoren in ons model daadwerkelijk versterken en de alpha verbeteren.

Voor ESG-integratie is het uitgangspunt financiële materialiteit. Dit is anders dan het beoordelen van de impact van onze beleggingen op de samenleving, waarbij impactmaterialiteit het uitgangspunt is. Beleggers kunnen een actieve beslissing nemen om wel kapitaal te alloceren naar bedrijven met een positieve impact en niet naar bedrijven die (aanzienlijke) schade toebrengen. Daarnaast kan met engagement en stemmen positieve verandering teweeg worden gebracht binnen bedrijven waarin wordt belegd.

Bij beleggen vanuit het oogpunt van impactmaterialiteit is het natuurlijk niet meer dan logisch om je af te vragen wat de impact van beleggingen is op de maatschappij als geheel. Met deze benadering kunnen beleggers zich beter voorbereiden op de toekomst. Met het oog op veranderingen in de regelgeving verwachten we dat bedrijven moeten gaan betalen voor negatieve externe effecten, zoals CO₂-uitstoot en verlies van biodiversiteit, wat op een gegeven moment een financieel materiële impact zal hebben. In dit geval is het belangrijk om als belegger inzicht te hebben in de mogelijke gevolgen van deze beslissingen op de beleggingsperformance.

Bovendien toont intern onderzoek aan dat we actief kunnen alloceren naar bedrijven met positieve resultaten en tegelijkertijd een vergelijkbaar risico-rendementsprofiel kunnen handhaven.

Zo blijkt uit onderzoek dat het integreren van duurzaamheidsfactoren als beleggingsrestrictie op lange termijn wel degelijk het risico-rendementsprofiel en de spreidingsvoordelen kan opleveren die we zien bij passieve, naar marktkapitalisatie gewogen indices. Dat betekent dat CO₂-reductie en SDG-integratie te implementeren zijn zonder dat de financiële doelen van beleggers in het gedrang komen. ²

Daarnaast heeft het kwantitatieve onderzoeksteam van Robeco vastgesteld dat een portefeuille met waardeaandelen kan worden gedecarboniseerd zonder dat dit ten koste gaat van het rendement. Over het algemeen zijn voetafdrukken in portefeuilles erg scheef. Zo kan de CO₂-voetafdruk van een portefeuille flink worden verkleind door afstand te nemen van een klein aantal van de meest CO₂-intensieve bedrijven.

In de beleggingssector is absoluut meer onderzoek nodig naar de relatie tussen performance en verschillende benaderingen van duurzaam beleggen. Voor ons blijft het dan ook een vast punt op de onderzoeksagenda. Het is ook mooi om het enthousiasme over het onderwerp vanuit de academische wereld te zien. Onze wens om bij te dragen aan lopend onderzoek is een van de redenen waarom we publieke toegang hebben verleend tot onze SDG-scores.

Als het gaat om integratie van duurzaamheid en beleggingsperformance, is het belangrijk om de juiste vragen te stellen: wat zijn de duurzaamheidsvoorkeuren van de belegger, wat zijn de financiële doelstellingen en hoe kunnen deze op een geschikte manier worden gecombineerd? Het toevoegen van duurzaamheidsvoorkeuren aan een beleggingsstrategie is niet anders dan het toevoegen van andere klantvoorkeuren, zoals regio, valuta en liquiditeit. We moeten er dan ook niet op een andere manier mee omgaan.

Voetnoten

¹ Bron: FactSet. Cumulatieve cijfers, gebaseerd op samengestelde cijfers voor Robeco EUR G.
² Indices Insights: Kunnen passieve beleggers duurzaamheid integreren zonder rendement of spreidingsvoordelen op te offeren?