Als duurzame beleggers staan we voor de dubbele uitdaging om rendement te realiseren en tegelijkertijd een rechtvaardige transitie te garanderen. Het werkelijke dilemma is echter hoe we klimaatadaptatie effectief kunnen opnemen in de portefeuilleconstructie, gezien de beperkte beleggingsmogelijkheden die beschikbaar zijn op dit moment. We hebben genoeg oplossingen voor hernieuwbare energie, maar welke preventieve oplossingen zijn er voor orkanen zoals die in Florida?
Mitigatie – een gemiste kans?
Jarenlang was klimaatmitigatie, waarbij kapitaal naar bedrijven wordt geloodst die zich richten op het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen, een belangrijk aandachtspunt bij duurzaam beleggen. En terecht, want het blijft onze beste optie om de temperatuurstijging te beperken tot 1,5 °C boven het pre-industriële niveau.
Maar volgens velen is het daar al te laat voor. Door onze trage reactie hebben we de enige reële kans laten liggen om de klimaatverandering te beperken. De wereldwijde temperatuurstijging dreigt de 2,7 °C te overschrijden en daarmee boven het niveau uit te komen dat nodig is om een ramp af te wenden. Tijdens de New York Climate Week ging het vaak over deze grimmige realiteit dat mitigatie alleen mogelijk niet meer volstaat en dat de nadruk en investeringen meer gericht moeten worden op adaptatie en veerkracht.
Veerkracht is duidelijk nodig om te herstellen
Droogte, overstromingen, orkanen en bosbranden zijn nu aan de orde van de dag, en de frequentie en hevigheid ervan zullen alleen maar verder toenemen. De dreigende komst van orkaan Helene in de loop van de week maakte nog maar eens duidelijk dat klimaatverandering geen risico meer is voor de verre toekomst, maar ook nu al een regelrechte bedreiging vormt.
We moeten onze maatschappelijke, economische en ecologische systemen veranderen om de negatieve gevolgen van klimaatverandering te minimaliseren en ervoor te zorgen dat deze systemen snel kunnen herstellen van klimaat- en weergerelateerde verstoringen. Zo'n ontwikkeling vraagt om aanzienlijke innovatie en gemobiliseerd kapitaal. Dit levert diverse kansen op in uiteenlopende sectoren.
Hoe passen we ons aan als duurzame beleggers?
Robeco heeft het grootste deel van het afgelopen decennium gewerkt aan het ontwikkelen van formele kaders om klimaatgerelateerde risico's en kansen in onze beleggingsstrategieën systematisch te beoordelen en aan te pakken.
Onze taxonomie voor klimaatoplossingen is een integraal onderdeel van dit proces en omvat categorieën voor adaptatie en veerkracht. We identificeren bedrijven die bijdragen aan deze doelstellingen op basis van hun sectorale omzetexposure. Op dit moment richt de overgrote meerderheid van de aanbieders van klimaatoplossingen zich op mitigatie-inspanningen zoals decarbonisatie, terwijl nog geen 1% van de namen in ons belegbare universum positief scoort op adaptatie en veerkracht.
Het spreekt dan ook voor zich dat we onze beleggingsmogelijkheden flink beperken als we onze beleggingen verschuiven naar adaptatie, wat bovendien het risico met zich meebrengt dat middelen ten koste gaan van inspanningen om de uitstoot te verminderen. We hanteren een evenwichtige benadering om onze impact op het klimaat te maximaliseren, omdat beide strategieën essentieel en vaak complementair zijn in de strijd tegen klimaatverandering.
De schaarste benadrukt echter de noodzaak voor bedrijven om meer te investeren in oplossingen voor adaptatie, nu we klimaatrisico's steeds vaker zien omslaan in schadelijke realiteit. In de EU Taxonomy is adaptatie de op een na meest voorkomende doelstelling na mitigatie, met talrijke economische activiteiten in de landbouw, bouw, productie en IT-sector.
Dit jaar zijn er verschillende raamwerken gelanceerd die zijn ontworpen om geloofwaardige criteria toe te passen voor het definiëren van activiteiten op het gebied van adaptatie en veerkracht en voor het meten van hun werkelijke impact binnen industrieën. Dit zou de financieringsstromen naar deze gebieden moeten bevorderen.
Biodiversiteit, een natuurlijke en veelzijdige oplossing
Een ander cruciaal dilemma waar we als datagedreven beleggers mee te maken hebben, is wat we moeten doen als er geen afgesproken maatstaf is om de voortgang van het behoud van biodiversiteit te meten. Hoe nemen we effectieve, goed onderbouwede beleggingsbeslissingen als er geen ‘heilige graal’ is op basis waarvan we de prestaties kunnen beoordelen?
De natuur en haar alter ego biodiversiteit zijn de afgelopen jaren steeds hoger op de financiële agenda komen te staan en domineerden tijdens de New York Climate Week heel wat discussies – en terecht! Naast het bevorderen en beschermen van processen zoals de productie van gewassen, die essentieel zijn voor het overleven van de mens, zijn ecosystemen ook cruciaal voor mitigatie en adaptatie. Bossen, regenwouden en oceanen fungeren namelijk als koolstofputten die op natuurlijke wijze CO2 absorberen uit de atmosfeer. Ondertussen werken watergebieden en mangroves als natuurlijke sponzen, die zware regenval absorberen en vernietigende overstromingen voorkomen.
Ondanks een armada aan allianties en een stortvloed aan nieuwe acroniemen, zoals TNFD, BII en MSA, blijft de voortgang in het integreren van natuurgerelateerde zorgen traag binnen de financiële markten. Mogelijk komt dat door de vraag van marktpartijen naar een pasklare maatstaf, vergelijkbaar met de CO2-voetafdruk die wordt gebruikt als uitgangspunt voor klimaatanalyses.
De pogingen om zo'n maatstaf te ontwikkelen zijn natuurlijk goed bedoeld, maar kunnen de plank misslaan door een belangrijke les uit de recente ervaring met het ontwikkelen van klimaatmaatregelen te negeren. Zoals eerder al aangegeven blijft de wereld opwarmen terwijl de uitstoot toeneemt, ondanks steeds geavanceerdere en technisch ‘nauwkeurigere’ CO2-voetafdrukken.
Beleggen om verlies van biodiversiteit te voorkomen
Er zijn duidelijke stappen die bedrijven en beleggers kunnen nemen om het verlies aan biodiversiteit aan te pakken. Bovenaan staat het stoppen en omkeren van de ontbossing van bossen, regenwouden en mangroves. Die zijn de eigen technologie van de natuur voor CO2-opvang en vormen een cruciale eerste verdedigingslinie tegen klimaatverandering.
Bij Robeco zetten we engagement in om ontbossing actief aan te pakken. Sinds 2020 hebben we een palmoliebeleid dat vereist dat een steeds groter deel van de plantages van de bedrijven waarin we beleggen RSPO-gecertificeerd moet zijn.
Daarnaast zijn we, na grondig onderzoek en samenwerking met een grote ngo, bijna klaar met de ontwikkeling van een stoplicht dat bedrijven in onze portefeuilles beoordeelt en scoort op hun biodiversiteitsprestaties.
Conclusie
De integratie van de natuur in onze beleggingsstrategieën is essentieel voor een duurzame toekomst. Door zowel CO2-reducerende als natuurverbeterende maatstaven te omarmen kunnen we CO2-reductie stimuleren en tegelijkertijd werken aan veerkracht en adaptatie in onze economie.
Ook in de toekomst blijven we ons richten op de bredere markt en blijven we onze interne raamwerken verder ontwikkelen. Ons streven is voorop te blijven lopen in duurzaam beleggen, en dat terwijl we voortbouwen op een solide, wetenschappelijk onderbouwde basis.