We spraken met Willem Jellema, de gespecialiseerde momentumportefeuillemanager in het Quantitative Equities-team van Robeco, om meer te weten te komen over Momentum. Daarnaast vroegen we hem hoe Robeco deze bewezen factorpremie benut en tegelijkertijd de mogelijke valkuilen weet te vermijden.

Wat is het momentumeffect?

“In de 17e eeuw toonde Isaac Newton aan, dat een bewegend lichaam ook blijft bewegen. Deze natuurkundige wet blijkt ook te gelden voor de hedendaagse financiële markten: aandelen die het goed hebben gedaan, blijven over het algemeen ook beter presteren. Het omgekeerde geldt voor aandelen die zijn achtergebleven.”

Waarom is Momentum niet populairder?

“Een belangrijke reden hiervoor is dat het lastig is om een momentumstrategie succesvol te implementeren in de praktijk. Zo'n strategie kan beleggers namelijk blootstellen aan het risico van een ommekeer na een periode van momentum die gedreven is door een overreactie. Ook de transactiekosten kunnen een probleem vormen, omdat de omzet van een momentumstrategie hoog kan zijn.”

Wat is het principe achter Robeco Momentum Equities?

“In onze ogen is Momentum een van de aantrekkelijkste factorpremies. We vinden dan ook dat deze factor onderdeel moet zijn van elke succesvolle factoraandelenstrategie. Om de momentumpremie optimaal te benutten hanteert Robeco Momentum Equities een actieve benadering. Zo vermijden we valkuilen zoals het risico van een trendommekeer en die transactiekosten die verbonden zijn aan traditionele momentumstrategieën.”

Wat onderscheidt Robeco’s momentumstrategie van andere?

“Onze actieve benadering beperkt de blootstelling aan stijlfactorrisico's, zoals exposure naar de markt. In tegenstelling tot wat aanhangers van een op risico gebaseerde verklaring voor Momentum geloven, wordt dit risico volgens ons niet beloond. Bovendien verlaagt ons portefeuilleopbouwproces de transactiekosten naar een acceptabel niveau: onze omzet is lager dan die van de MSCI Momentum Index. Tot slot gaat onze momentumstrategie niet in tegen andere bewezen factorpremies. Zo geven we de voorkeur aan goedkopere momentumaandelen boven duurdere, om te voorkomen dat we ingaan tegen het waarde-effect.”

Hoe ga je om met de risico's die komen kijken bij momentumstrategieën?

“We beperken de onbeloonde exposure naar stijlfactorrisico's met onze zelfontwikkelde 'residualisatietechniek'. Dat houdt kort gezegd in, dat we aandelen selecteren die het goed hebben gedaan dankzij hun eigen aandeelspecifieke eigenschappen in plaats van aandelen die zijn gestegen omdat ze sterk zijn gericht op een goed presterende markt.

Dit doen we door aandelenrendementen te corrigeren voor hun exposure naar stijlfactoren, zoals marktbèta. Met onze residualisatietechniek elimineren we het risico dat is verbonden aan een ommekeer van stijlfactoren. Hierdoor kunnen we hoofdzakelijk aandelen selecteren met een goed momentum vanwege een onderreactie van beleggers. En dat is een veel stabielere drijfveer voor rendement dan een risicovollere overreactie.”

Is het eenvoudig om geschikte aandelen te selecteren voor jullie portefeuille?

“Bij de herweging van een momentumportefeuille selecteren we de aandelen die het beste scoren volgens ons bijgewerkte momentummodel. Dit model past onze residualisatietechniek toe op aandelen met een positief momentum en straft aandelen die slecht scoren op andere bewezen factoren, zoals waarde en lage volatiliteit.

We beleggen alleen in een aandeel als de toegevoegde exposure naar de momentumpremie opweegt tegen de kosten van de aankoop van het aandeel en de verkoop van een minder aantrekkelijk aandeel. Zo zorgen we dat onze transactiekosten veel lager blijven dan die van andere momentumstrategieën. Het gehele proces is zeer gestructureerd, geautomatiseerd en gebaseerd op transparante regels, waardoor het ondanks de verschillende stappen toch eenvoudig te implementeren is. Bovendien weten we precies wat er speelt in de portefeuille – het is dus geen 'zwarte doos'. Op deze manier houden wij altijd de controle.”

Hoe kunnen beleggers de strategie combineren met andere factoren?

“De factor Momentum kun je goed als 'spreider' gebruiken in een factoraandelenportefeuille vanwege de lage correlatie met andere factoren, zoals Low Volatility. Bovendien kan Momentum zelfs een negatieve correlatie hebben met de factor Value. Door niet in te gaan tegen andere factoren bij de opbouw van onze portefeuille weten we een correlatie te bewerkstelligen van bijna nul. Hierdoor verliezen we geen geld door exposure naar bijvoorbeeld groeiaandelen als gevolg van onze exposure naar momentumaandelen.”

Hoeveel ervaring heeft Robeco met de factor Momentum?

“We onderzoeken en implementeren de factor Momentum al sinds we zijn begonnen met het ontwikkelen van aandelenselectiemodellen in de jaren 90. Onze eerste volledig kwantitatieve aandelenportefeuille uit 2002 profiteerde van het momentumeffect. Op basis van deze lange ervaring hebben we in 2012 onze unieke actieve momentumstrategie gelanceerd. En we blijven de manier waarop we de momentumfactor benutten, verder verbeteren.”

Wat voor beleggers hebben belangstelling voor deze strategie?

“De meeste klanten van onze momentumstrategie beleggen erin als onderdeel van een algemene factoraandelenstrategie. Maar dankzij onze sterke track record over drie jaar zien we de belangstelling voor opzichzelfstaande allocaties naar de strategie toenemen. De positieve momentumpremie en uitstekende performance van onze strategie van afgelopen jaar lieten opnieuw het belang van Momentum zien en hoe we daarvan kunnen profiteren met onze actieve benadering. Dus we verwachten dat onze strategie zelf ook aan momentum blijft winnen.”