De voor- en nadelen van ESG-scores voor beleggingsfondsen

Verantwoord beleggen wint aan populariteit en steeds meer beleggers integreren duurzaamheid of ESG – hoe je het ook wilt noemen – in hun beleggingen. Daarom neemt de noodzaak toe om het kaf te scheiden van het koren. Het goede van het minder goede. Veel bedrijven springen hierop in met oplossingen om het ESG-profiel van beleggingsfondsen te bepalen.

Deze benadering gaat meestal uit van de ESG-scores van de bedrijven in de portefeuilles, die worden vergeleken met de scores van branchegenoten. Als aanvulling hierop worden soms ook de incidenten uit het verleden bij die bedrijven meegenomen, en hun CO2-voetafdruk. Deze scores leveren uiteindelijk enig inzicht op in de duurzaamheid van de bedrijven waar op dat moment in wordt belegd.

Positief aan deze methode is dat je relatief goedkoop een groot aantal beleggingsfondsen kunt beoordelen, en het mooiste is dat deze scores ESG-bewustzijn creëren. Toch is het nog maar de vraag of ze wel het gewenste effect hebben.

Het punt is dat beleggen draait om vooruitkijken, maar dat deze scores slechts een momentopname zijn. Een belegger kan ervoor kiezen om te beleggen in een fonds met een hoge score, maar zonder een duidelijk beleid voor sustainable investing. Na een paar maanden of een paar jaar kan deze score dan totaal veranderd zijn.

Eigenlijk is zo’n methode dus alleen maar een uitgangspunt, dat verre van perfect is. Hieronder noem ik een aantal mogelijkheden om deze scores aanzienlijk te verbeteren:

• Pas de scores aan voor voorkeuren in het universum. Beleggen in Europese largecaps zou je score op dit moment bijvoorbeeld flink verhogen.

• Maak geen momentopname, maar kijk vooruit. Houd rekening met het beleggingsproces en de engagementactiviteiten van een vermogensbeheerder. Zo’n analyse kost meer tijd en geld, maar is kwalitatief veel beter.

• Richt je op financiële materialiteit, maar integreer ook een top-downvisie op sectoren en kwesties. Hoe verhoudt het slechtst presterende mediabedrijf zich bijvoorbeeld tot het slechtst presterende mijnbouwbedrijf? Vanuit zowel maatschappelijk als financieel oogpunt is de impact van dat mijnbedrijf veel groter.

Als je alleen de bedrijven in de portefeuille analyseert, begin je in feite aan het eind. In plaats daarvan moeten de beleggingsbenadering en het beleggingsproces het uitgangspunt zijn. We moeten niet vergeten wat we willen bereiken. Gebruiken we de ESG-informatie om een beter rendement te realiseren of om een lager risico te krijgen? Dan moeten we dat ook meten.

Willen we echter een positieve bijdrage leveren aan de maatschappij en het milieu, dan moet een impactmeting worden uitgevoerd. Het mixen van beide beleggingsdoelen in één uniforme benadering is geen goed idee, zeker niet als dit afleidt van het echte harde werk: het analyseren van de impact van duurzame ontwikkelingen op het bedrijfsmodel en de vooruitzichten van een bedrijf, en het bespreken van de juiste koers voor de toekomst.