Het thema startte in 2019 en richtte zich op het uitbannen van ontbossing in de gehele agrarische toeleveringsketen en het herstel van ecosystemen gekoppeld aan de levering van vijf belangrijke grondstoffen – cacao, pulp en papier, natuurrubber, rundvlees en soja. Deze worden allemaal op grote schaal gebruikt in de sectoren voedingsmiddelen, basismaterialen en consumentengoederen waarin Robeco belegt.

Een belangrijk succes is dat ‘geen ontbossing’-doelen naar voren zijn gehaald en op 2025 zijn gezet. Een ander succes is het opzetten van de eerste sociaal en ecologisch inclusieve landbouwontwikkelingsmodellen. In haar eindrapport geeft Laura Bosch aan wat er tijdens het driejarige engagementprogramma is bereikt en wat er nog moet gebeuren.

De bescherming van mensenrechten blijft een belangrijk onderwerp voor engagement, vooral binnen bedrijven die actief zijn of inkopen in conflictgebieden. Regio’s waar veel aandacht naar uitgaat zijn Myanmar, de provincie Xinjiang in China, de bezette gebieden in Palestina en het huidige oorlogsgebied Oekraïne.

Binnen het engagementthema mensenrechten wint due diligence in deze onrustige regio’s aan belang. Ghislaine Nadaud deelt de eerste inzichten in de manier waarop ondernemingen reageren op de toenemende internationale druk op mensenrechten, waaronder het versterken van duediligence- en klachtensystemen.

Het gebruik van stemrecht om duurzaamheid te bevorderen binnen de bedrijven waarin je belegt, blijft een basiselement van actief aandeelhouderschap. Meestal vindt dit stemmen plaats tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders van de onderneming (AvA), die gewoonlijk in het tweede kwartaal wordt gehouden. Het is niet alleen een platform voor institutionele beleggers, maar ook voor proteststemmen en belangengroeperingen.

Nu het AvA-seizoen van 2023 op zijn eind loopt, gaat Michiel van Esch in op de groeiende deelname van verschillende maatschappelijke belanghebbenden – van ngo’s tot werknemers, en van vakbonden tot demonstranten. Ondernemingen zijn druk op zoek naar een manier om ruimte te creëren voor de mening van zowel aandeelhouders als belanghebbenden, partijen die tegenwoordig duidelijk van zich laten horen. Volgens Van Esch kan dit echter betekenen dat de structuur van de AvA aangepast moet worden.

Het eerste halfjaar was ook turbulent voor banken, met drie faillissementen in de Verenigde Staten (VS) en de gedwongen overname van Credit Suisse. Diana Trif neemt de bankencrisis van 2023 nader onder de loep. Daarbij vat ze de belangrijkste zorgen op het gebied van corporate governance samen en benadrukt ze dat beleggers zich in de unieke positie bevinden om dit soort incidenten in de toekomst te voorkomen door gebruik te maken van hun recht om te stemmen bij volmacht.

“We zijn nu halverwege 2023 en kunnen de balans opmaken van wat er tot nu toe is gebeurd, van het afronden van onze engagement gericht op ontbossing tot het verbreden van onze engagement over due diligence op het gebied van mensenrechten vanwege de aanhoudende oorlog tussen Rusland en Oekraïne”, aldus Carola van Lamoen, Hoofd Sustainable Investing bij Robeco.

“De voortgang in het terugdringen van ontbossing is onmiskenbaar, maar de samenleving heeft nog altijd een lange weg te gaan als we de biodiversiteitscrisis willen bestrijden, die vaak wordt gezien als een uitvloeisel van de klimaatcrisis. Dit is een weg die niet alleen grote ondernemingen moeten inslaan, maar ook kleine boeren en lokale gemeenschappen die de druk van de regelgeving het meeste voelen.”

“Intussen is de oorlog in Oekraïne het tweede jaar ingegaan. We bevinden ons halverwege het driejaars engagementthema ‘Mensenrechten due diligence voor conflict- en hoogrisicogebieden’ en zien dat de eerste ondernemingen specialisten op het gebied van mensenrechten in dienst hebben genomen en effectieve duediligenceprocessen hebben ontwikkeld. De resultaten van deze inspanningen moeten nog blijken, maar we blijven optimistisch.”

“Niet alleen conflictgebieden kunnen problemen opleveren voor beleggers. Zo blijft slechte corporate governance een groot probleem, zoals blijkt uit de val van drie Amerikaanse banken en de gedwongen fusie van de voormalige Zwitserse reus Credit Suisse om de zoveelste financiële crisis te voorkomen. We kijken terug op de gebeurtenissen van dit voorjaar en hoe deze ons dwingen tot hervormingen die zijn gebaseerd op het verbeteren van corporate governance en niet zozeer op het vertrouwen op regelgeving.”

“Nu het seizoen voor aandeelhoudersvergaderingen voorbij is voor dit jaar staan we ook stil bij de groeiende aanwezigheid van ngo’s, werknemers en lokale gemeenschappen op de AvA’s om hun zorgen over sociale kwesties kenbaar te maken. Deze interactie heeft in extreme gevallen zelfs geleid tot gewelddadigheden. Wij denken dat deze trend het gevolg is van de afwezigheid van effectieve communicatie- en engagementkanalen tussen ondernemingen en belanghebbenden. Mogelijk leidt dit alles tot een wijziging in de wijze waarop de huidige AvA’s zijn opgezet.”

“In de tweede helft van 2023 zetten we ons werk op het gebied van biodiversiteit voort via het samenwerkingsverband Nature Action 100 en gaan we via onze inspanningen voor een rechtvaardige transitie verkennen wat het verband is tussen de klimaattransitie en sociale kwesties. Verder vergroten we onze inspanningen op het gebied van mensenrechten, met de nadruk op moderne slavernij, en gaan we ons opnieuw bezighouden met het thema verantwoorde belastingstrategie.”